De Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch is deze dagen verbouwd tot Mainstage. Daar kun je met zijn allen op gepaste afstand en binnen de geldende coronaregels nog genieten van het theater. Van intimiteit is geen sprake. Er staat een knettergroot podium in een loeigrote hal. Hier zit ik met mijn lief op rij 1 in afwachting van een clownsheld…Herman van Veen.
Als kind kon ik verdwijnen in de magisch realistische wereld van ‘de wonderlijke avonturen van Herman van Veen’. Het cassette-bandje hebben we in de auto grijsgedraaid.
Herman en zijn vrienden woonden in een huis dat kon zweven. In een huis met vriendelijke spoken. In een huis met Erik in de kast. Hans en Hans de kok en kok! Een wereld die lijkt op de onze maar die niet de onze is….en daar is de eerste link met de clown. De wereld van de clown lijkt op de onze, maar is het niet. De clown leeft in een parallel universum dat lijkt op het onze maar dat zijn eigen regels kent….het publiek kijkt in een vervormde spiegel…naar een wondere wereld (opdat ze met frisse ogen naar hun eigen wereld kunnen kijken).
Op de oneindige vlaktes van Youtube vond ik nog een filmpje waarin Herman zijn fysieke zeggingskracht koppelt aan zijn muzikaliteit…
Een clownsact van formaat… In 2020 doet hij deze act nog eens dunnetjes over. In die enorme hal zie ik dat er enige sleet zit op de fysieke mogelijkheden (Herman is inmiddels 76), maar nog steeds veegt hij de noten van de piano om ze tenslotte in het publiek te gooien.
De derde les die ik heb geleerd van het kijken naar Herman van Veen gaat over zijn relatie met het publiek. Als toeschouwer kun je in de pluche stoel van het theater twee kanten op bewegen. Of je wordt achterover in je stoel geblazen of je word naar het podium toegezogen…Herman van Veen maakt van Mainstage zijn huiskamer. Hij nodigt je uit…je gaat voorover hangen. Nieuwsgierig. Het is iets ongrijpbaars maar het gaat over zenden en ontvangen…over de dialoog met het publiek, die ook voor elke clown noodzakelijk is en waarbij zenden alleen niet genoeg is.
Herman van Veen is geen clown…het is een kleinkunstenaar van de bovenste plank die houdt van de clown. Hij verstaat de clown. En de clown verstaat hem!
